بیگ بنگ: اخترشناسان 13 میلیارد سال اخیر را بررسی کرده و کهکشان­‌های قدیمی یافتند که حرکت چرخشی مشابهی با کهکشان­های امروزی دارند. انتظار نمی­رفت این نوع چرخش در کهکشان­‌های متلاطم و جوان جهان امروزی دیده شود.

به گزارش بیگ بنگ، دکتر رنسک اسمیت از موسسه­ کیهان­شناسی کاولی در دانشگاه کمبریج در کنفرانس “مجمع ستاره‌­شناسی آمریکا” اظهار داشت: «ما برای اولین بارحرکت گازها در کهکشان­‌های اولیه را مشاهده نمودیم و با اینکه ما 2 کهکشان با این ویژگی را رصد کردیم، باید کهکشان­های قدیمی دیگری باشند که به سرعت رشد کرده و به این حد از تکامل رسیده باشند.»

به گفته اسمیت مشاهده حرکت گازها، جزئیات منحصر بفردی از تشکیل این کهکشان­ها فراهم کرده و پنجره‌­ای به سوی جهان آغازین باز می کند. اسمیت و همکارانش از تلسکوپ آلما (ALMA) در شیلی برای رصد دو کهکشان تازه متولد شده در طول موج­‌های فروسرخ استفاده کرده و متوجه شدند آنها 12.9 میلیارد سال پیش، درست 800 میلیون سال پس از بیگ­ بنگ وجود داشته‌­اند. اخترشناسان نگاه دقیق و عمیقی به کیهان انداختند تا نور قرمز از کهکشان­ها مشاهده کنند و فاصلۀ بسیار زیاد آنها با کهکشان راه ­شیری را تایید کنند.

اسمیت در این باره گفت: «با نگاهی به گذشته در می ­یابیم که در جهان آغازین (چند صد میلیون سال اول کیهان) اولین ستاره‌­ها و کهکشان­ها شکل گرفتند. تشعشعات این کهکشان­ها به تدریج هیدروژن خنثی موجود در جهان آغازین را یون­یده کرده که ما به این دوره، عصر “باز یونیزه ­شدن” می­ گوییم.» ویژگی طیفی کهکشان­‌های قدیمی و دور، خط‌های قطور گسیل هیدروژن با نام خطوط لیمان-آلفا می­ باشد و تنها در صورتی در طیف پدیدار می­ شوند که طول موج بخصوصی را از خود ساطع کنند.

اما مشکل رصد کهکشان­های این عصر از تاریخ اینجاست ابر تیرۀ هیدروژن خنثی، فوتون­‌های لیمان-آلفا را پراکنده کرده و رصد آنها، مخصوصا با تلسکوپ­‌های معمولی، مشکل می­ شود. اسمیت اظهار داشت که راه حل این مشکل، رصد طول موج متفاوتی است. مشاهدات تلسکوپ مذکور این امکان را فراهم می­ سازد. آنها با استفاده از تصاویر تلسکوپ­‌های فضایی هابل و اسپیتزر دو کهکشان را یافتند. داده‌ها نشان می­داد میزان نرخ تشکیل ستاره در این کهکشان­ها غیرمعمول است. اخترشناسان به کمک تلسکوپ آلما، متوجه تغییرات فرکانس کوچکی شدند.

اسمیت اظهار داشت: «این مسئله به ما نشان داد گازها حرکت می­ کنند؛ به این صورت که در سویی به طرف ما و در سوی دیگر در خلاف جهت ما حرکت می ­کنند. این موضوع احتمال چرخش را به میان می ­آورد که بسیار شبیه به کهکشان­‌های امروزی از جمله کهکشان راه ­شیری است. ما انتظار دیدن چنین چیزی را نداشتیم.» اسمیت اظهار داشت که جهان آغازین بسیار متلاطم بود و میزان بالایی از گازها به سوی کهکشان­ها روانه می­ شدند. علاوه بر آن، ابرنواخترهایی بودند که از کهکشان­ها گاز به بیرون پرتاب می­ کردند.

او اضافه کرد: «این اثرات به ما نشان دادند که حرکات کهکشان­های آغازین باید بسیار متلاطم و بی­ نظم بوده باشد؛ بنابراین رصد چنین وضعیتی در کهکشان­های امروزی تعجب­‌آور است، زیرا این مسئله نشان از بلوغ آن کهکشان دارد. وقتی حرکات نامنظم بر کهکشان حاکم نباشند، می ­توان گفت که کهکشان بسیار بالغ شده است. از این موضوع نتیجه می گیریم حداقل چند کهکشان باید با تکامل سریع خود به این مرحله رسیده باشند.»

اسمیت اظهار داشت این دو کهکشان شباهت بسیاری با کهکشان­های مربوط به 3 میلیارد سال پس از بیگ­ بنگ می­ باشند که این دوره، اوج تشکیل ستاره در کیهان بود. کهکشان ­راه ­شیری 5 برابر این کهکشان‌ها وسعت دارد اما این کهکشان­ها نرخ تشکیل ستارۀ بالاتری نسبت به دیگر کهکشان­های جهان آن دوره داشتند. محققان همچنین اطلاعاتی در خصوص شکل (مارپیچی یا بیضی) این کهکشان­ها کسب کردند.

اسمیت اضافه کرد: «معمولا تشکیل الگوی مارپیچی به زمان بیشتری نیاز دارد. ما توده­‌های متلاطمی را رصد کردیم که کهکشان هستند. بنابراین آنها کمی شبیه به کهکشان راه­ شیری اما متلاطم­‌تر هستند.» اسمیت اظهار داشت باید تحقیقات بیشتری انجام شود تا تفاوت این کهکشان­ها با کهکشان­های آن دوره اثبات شود یا اینکه تشخیص داده شود آنها توده‌­ای از کهکشان­های تکامل­ یافته می­ باشند. اسمیت پایان داد: «مشاهدات ما و تلسکوپ هابل، همگی به کهکشان­های طرد شده اشاره دارند. احتمالا این کهکشان­ها نسبت به دیگر همتایان خود تکامل بیشتری یافته­‌اند  و ما کنجکاویم علت آن را بدانیم.»

ترجمه: رضا کاظمی/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: space.com

دیدگاهتان را بنویسید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

1 دیدگاه