نمایی جدید از سیارۀ کوتوله سرس+ویدئو
بیگ بنگ: در فاصلهای بسیاردور، آنسوی مریخ، نرسیده به سیاره مشتری، خرده سیاره ای وجود دارد که شاید تا به حال چیزی درباره آن نشنیده اید، با نزدیک شدن فضاپیمای سپیده دم(Dawn) به سرس، پیچیدگی ها و ابهامات درباره آن، بیشتر و بیشتر می شود. تصاویر واضح تر از این سیارک که هفته گذشته منتشر شد، نشان می دهد بیشتر سطح آن، تاریک و دارای دهانه های برخوردی بزرگی شبیه ماه است و البته لکه های نورانی نیز روی سرس وجود دارد که برای دانشمندان مبهم باقی مانده است.
به گزارش بیگ بنگ به نقل از همشهری، سرس(Ceres) در واقع ۲۱۴ سال پیش کشف شده است و در ابتدا آن را سياره می ناميدند، اما امروزه با نام يك سياره كوتوله شناخته ميشود. سرس يكي از پنج سياره كوتولهاي است كه ناسا و اتحاديه بينالمللي نجوم آن را به رسميت ميشناسند. چهار سياره كوتوله ديگر عبارتند از اريس، پلوتو، ماکی ماکی و هائوميا. اما سرس اولين اين كوتولهها است كه به زودي از سوي زمين مهماني خواهد داشت، قرار است فضاپيماي سپیده دم در تاريخ 6 مارس در مدارش قرار گیرد.
به گفته رابرت ميس مدير پروژه سپیده دم، سرس جرمی است كه شايد هرگز درباره آن چيزي نشنيده باشيد. مارك ريمن مدير مهندسي اين ماموريت نيز معتقد است اگرچه سرس يك سياره كوتوله است، اما يكي از بزرگترين تكههاي بازمانده از كمربند بزرگ سياركي است كه تاكنون فضاپيمايي به آن سفر نكرده است.در ویدئوی زیر می توانید نمای جدید سرس را مشاهده کنید:
فضاپيماي روباتيك سپیده دم هفت سال است كه در فضاي ميان سيارهاي در سفر بوده است و در اين مدت چهار ميليارد و 828 ميليون و 32 هزار كيلومتر را طي كرده است. تصاويري كه به تازگي توسط اين فضاپيما به ثبت رسيدهاند از فاصله 83 هزار كيلومتري از سطح سرس گرفته شدهاند و حفرهها و لكههاي درخشان مرموزي را روي آن نمايش ميدهند. ريمن ميگويد سطح سرس به كل تخريب شده و حفرههاي روي آن زخمهاي زندگي دشواري است كه در كمربند سياركي داشته است.
به اعتقاد ريمن، سرس يكي از مرموزترين بازماندههاي كمربند سياركي است كه از جنس سنگ و يخ است و ممكن است بتوان در اعماق آن آب مايع را در قالب بركه، درياچه و يا حتي اقيانوسهاي پنهاني كشف كرد. ريمن ميگويد سرس در حال تبديل شدن به يك سياره كامل بود كه سياره مشتري در حدود 4.6 ميليارد سال پيش رشد آن را متوقف ساخت. از اين رو با مطالعه روي اين خرده سياره ميتوان اطلاعات كاربردي درباره چگونگي شكلگيري سامانه خورشيدي به دست آورد. ريمن معتقد است سرس بايد مورد مطالعه قرار گيرد، زيرا در جهاني است كه ما در آن زندگي ميكنيم و ما بايد جهاني كه در آن سكونت داريم را بشناسيم.
فضاپيماي ديگري به نام افق های نو نيز قرار است به شكلي ديگر روي يكي از سيارههاي كوتوله سامانه خورشيدي مطالعه كند. قرار است اين فضاپيما در ماه جولاي از كنار پلوتو و قمرهايش پروازي از فاصله نزديكي انجام دهد. ناسا هشت جرم در منظومه شمسی با نامهاي عطارد، ونوس، زمين، مريخ، مشتري، زحل، اورانوس و نپتون را به عنوان سياره ميشناسد و پنج جرم ديگر كه در بالا به آنها اشاره شد، سيارههاي كوتوله هستند. اما يك جرم ديگر نيز ممكن است به زودي به ليست كوتولهها افزوده شود، جرمي به نام 2012VP113 كه يكي از دورافتادهترين اجرام در سامانه خورشيدي به شمار ميرود. اين جرم در وبسايت اكتشافان منظومه خورشيدي ناسا با نام بايدن شناخته ميشود. تعيين سياره يا كوتوله بودن اين جرم به عهده اتحاديه بينالمللي نجوم خواهد بود. ناسا معتقد است تعداد بيشتري از سيارههاي كوتوله در منظومه خورشيدي وجود دارند كه هنوز شناخته نشدهاند.
سایت علمی بیگ بنگ / منابع: CNN , apod– اطلاعات بیشتر: NASA