معرفی کتاب: ژئودزی و نجوم ژئودزی

بیگ بنگ: در این کتاب، مفاهیم اولیه‌ی ژئودزی و دستورالعمل‌های مربوط به آن و ژئودزی ماهواره‌ای مورد بحث قرار می‌گیرد. هدف از تدوین این کتاب، ارائه‌ی کتابی است که به گونه‌ای ساده به این مبحث بپردازد.

1402904178تألیف: دکتر محمدرضا عاصی
انتشارات: سیمای دانش
موضوع: ژئودزی، ژئودزی ماهواره‌ای، نجوم ژئودزی
چاپ اول، ۱۳۹۳
تعداد صفحه:۲۰۰ ص
آدرس ناشر: تهران، خیابان انقلاب، ابتدای خیابان ۱۲ فروردین – پلاک ۳۱۸
وب‌سایت ناشر: www.simayedanesh.ir
قیمت: ۱۱۰۰۰ تومان

ژئودزی، علم اندازه‌گیری و نمایش سطح زمین و میدان ثقل آن، در یک فضای سه بعدی متغیر با زمان است. این تعریف، میدان ثقل خارجی زمین، و سطح کف اقیانوس‌ها را نیز شامل می‌شود. با این تعاریف، ژئودزی در رده‌ی علوم زمین و علوم مهندسی قرار می‌گیرد. در اصل موضوع ژئودزی، تعیین شکل زمین و میدان ثقل خارجی زمین و سایر اجرام سماوی به صورت تابعی از زمان و نیز تعیین بیضوی متوسط زمین از روی مشاهدات انجام شده در سطح خارجی زمین است. پس موضوع ژئودزی، حل یک مسئله‌ی مرزی به صورت هندسی (شکل زمین) و فیزیکی (میدان ثقل) است.

سطح فیزیکی زمین مرز جدایی بین جسم صلب زمین با اتمسفر است. سطح نامنظم صلب زمین قابل بیان به صورت یک رابطه‌ی ریاضی بسته نیست. بنابراین به صورت نقطه به نقطه و با مختصات نقاط کنترل نمایش داده می‌شود. با پیشرفت علوم و اکتشافات فضایی، این شاخه از علم نیز در ارتباط با علوم دیگر درصدد تعیین سطوح سایر اجرام سماوی مانند ماه و سایر سیارات برآمده است که در این حالت به آن ژئودزی سیاره‌ای یا (Selenodesy) می‌گویند.

شاخه‌های ژئودزی:

  • ژئودزی جهانی
  • نقشه‌برداری ژئودتیک ملی
  • نقشه‌برداری مسطحاتی

در ژئودزی جهانی (Global Geodsey)، شکل زمین و میدان ثقل خارجی آن تعیین می‌شود. نقشه‌برداری ژئودتیک ملی (National Geodetic Surveying)، پایه‌ها و زیرساخت‌های لازم برای تعیین سطج زمین و میدان ثقل آن در مقیاس ملی فراهم می‌نماید. این کار با ایجاد شبکه‌های ژئودزی، ترازیابی، گرانی‌سنجی یا گراویمتری و جی پی اس در کل کشور انجام می‌گیرد. در ایجاد این شبکه‌ها انحنای سطح زمین و میدان ثقل آن در نظر گرفته می‌شود. در نقشه‌برداری ژئودتیک از یک سطح مبنای بیضوی برای تعیین موقعیت مسطحاتی استفاده می‌شود.

در نقشه‌برداری مسطحاتی (Planymetric Surveying)، شامل نقشه‌برداری توپوگرافی، کاداستر، نقشه‌برداری کارگاهی و غیره، جزئیات سطح زمین اندازه‌گیری و نمایش داده می‌شود. در نقشه‌برداری مسطحاتی از سطح افق به عنوان سطح مبنای تعیین موقعیت مسطحاتی استفاده می‌شود.

فهرست مطالب:

فصل اول: ژئودزی

تعریف ژئودزی
شاخه‌های ژئودزی
موضوع ژئودزی
تاریخچه‌ی ژئودزی
مدل کروی زمین
مدل بیضوی زمین
ژئوتید و بیضوی
زمین و حرکت‌های آن
حرکت سالانه‌ی زمین
قوانین کپلر
حرکت دورانی یا وضعی زمین
پرسیشن
نوتیشن
تانسور اینرسی و محورهای اصلی
محورهای اصلی جسم
سامانه ی مختصات طبیعی زمین و بیضوی اصلی اینرشیای زمین
نوتیشن آزاد
مشاهدات حرکت قطبی و تغییرات سرعت زاویه‌ای دوران
مبداء قراردادی بین‌المللی
سرعت دوران زمین

فصل دوم: دستورالعمل‌های یکسان‌سازی ژئودزی

استاندارد ژئودزی
کلیات سامانه‌ی تعیین موقعیت جهانی
تعریف و تفاوت درستی و دقت
بازسازی نقاط ژئودزی
ایجاد شبکه‌های مسطحی موردی و محلی با استفاده از GPS
انتقال مختصات از شبکه‌های مبنایی موجود
ایجاد شبکه‌های مبنایی مسطحاتی کلاسیک درجه یک و دو و سه
پیوست یک

فصل سوم: نجوم ژئودزی

مقدمه
تعاریف اساسی
سامانه‌ی مختصات سماوی
کره‌ی سماوی
سامانه‌های مختصات سماوی
سامانه‌ی افقی
سامانه‌ی زاویه‌ی ساعتی
سامانه‌ی بعدی (Right Ascension System)
سامانه‌ی اکلپتیک
موقعیت‌های خاص ستارگان
طلوع و غروب ستارگان
زاویه‌ی ساعتی
آزیموت
عبور ستاره از نصف‌النهار محل
برخورد ستاره با دایره‌ی قائم اولیه
سامانه‌های سنجش زمان
زمان نجومی
حرکت روزانه و حرکت واقعی
زمان جهانی یا خورشیدی UT
روابط بین مبدأها و فواصل زمانی نجومی و خورشیدی
نامنظمی‌های موجود در سامانه‌های زمانی دورانی
پخش، دریافت و ثبت زمان
پخش زمان
تغییرات در مختصات سماوی
حرکت مخصوص پرسیشن، نوتیشن
انحراف (Aberration) و پارالاکس سالانه
انحراف روزانه، پارالاکس زمین مرکز و انکسار نجومی
حرکت قطبی
تعیین مختصات نجومی یک نقطه
مقدمه‌ای بر تعیین طول جغرافیایی نجومی
تعیین مختصات نجومی درجه‌ی ۲
وسائل صحرائی
فهرست مشاهدات
فهرست عرض جغرافیایی
فهرست مشاهدات مربوط به تعیین طول جغرافیایی
جدول پیش از انتخابی
طول جغرافیایی نجومی
مراحل انجام مشاهدات
ثبت اطلاعات زاویه‌ای
استقرار دستگاه
زاویه‌یاب در نصف‌النهار محل
خارج از ایستگاهی
مشاهدات مربوط به تعیین عرض جغرافیایی نجومی

لینک کوتاه نوشته : http://bigbangpage.com/?p=28643

(۸ نفر , میانگین : ۴,۶۳ از ۵)
اشتراک گذاری

یک دیدگاه

  1. بی نهایت ممنونم بابت توجه تون به علوم مختلف. به عنوان یه دانشجوی رشته نقشه برداری با دیدن معرفی این کتاب که مربوط به چند تا از درسای تخصصی ماست خوشحال شدم. اینطوری یکی از شاخه های علم نقشه برداری تا حدی برای مخاطبای این سایت علمی معرفی شد. با تشکر

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.