بیگ بنگ: فضاپیمای مرموز X-37B پس از ۷۱۸ روز پرواز در مدار زمین در حالی به زمین نشست که مقامات ارتشی اطلاعاتی درباره جزئیات عملیات این فضاپیما ارائه ندادهاند. گمانهزنیها در مورد ماهیت مأموریت این فضاپیما زیاد است.
روز ۷ می (۱۷ اردیبهشت) فضاپیمای X-37B متعلق به ارتش آمریکا در پایگاه فضایی کندی متعلق به ناسا در ایالت فلوریدا بر زمین نشست. این فضاپیمای آزمایشی بدون سرنشین در ماه می سال ۲۰۱۵ از پایگاه نیروی هوایی کیپ کاناورال فلوریدا سوار بر موشک اطلس ۵ برای مأموریتی محرمانه به فضا پرتاب شد. این فضاپیما که یکی از دو شاتل موجود در ناوگان نیروی هوایی آمریکاست، بیش از ۷۰۰ روز در مدار زمین مشغول انجام آزمایشهایی محرمانه بود.
این چهارمین و طولانیترین مأموریتی بوده که تاکنون در چارچوب پروژه مخفیانه نیروی هوایی آمریکا انجام شده است. مقامات آمریکایی هیچ اطلاعاتی در مورد جزئیات این مأموریت، فضاپیمای مورد استفاده و هزینههای صرف شده فاش نکردهاند. آنها تنها به ذکر این نکته بسنده کردهاند که این شاتل به منظور اهداف تحقیقاتی به کار گرفته میشود.
این فضاپیما در مأموریت پیشین خود نیز مجموعا ۶۷۴ روز را در فضا سپری کرد. نخستین مأموریت X-37B در ماه آوریل سال ۲۰۱۰ صورت گرفت و پس از هشت ماه با بازگشت به زمین پایان یافت، سپس در مارس ۲۰۱۱ به مدت ۱۵ ماه در فضا مستقر شد. در سومین مأموریت، X-37B در دسامبر ۲۰۱۲ بار دیگر به فضا پرتاب شد. تمام سه مأموریت پیشین این فضاپیمای مرموز از پایگاه نیروی هوایی وندنبرگ در کالیفرنیا صورت گرفت.
نیروی هوایی آمریکا همواره از اظهارنظر در مورد مأموریت فضایی X-37B خودداری کرده است. برخی کارشناسان تسلیحات نظامی از این رو احتمال میدهند که این شاتل به عنوان وسیله شناسایی برای تعمیر، حمل و نقل یا حتی ربودن ماهوارهها یا به عنوان بمبافکن جنگی بدون سرنشین با قابلیت شلیک از فضا مورد استفاده قرار میگیرد. از یکی از مدیران نیروی هوایی آمریکا نقل شده که این فضاپیما در آینده برای حمایت از جنگندههای هوایی به کار گرفته خواهد شد. این سفینه فضایی در حقیقت نسخه کوچکی از شاتل فضایی ناساست. وزن این فضاپیما حدود ۵ تن و درازای آن ۹ متر است. باتریهای لیتیومی که در آن به کار رفتهاند نیز از طریق انرژی خورشیدی تغذیه میشوند.
وزارت دفاع آمریکا این پروژه محرمانه را در سال ۲۰۰۴ از ناسا تحویل گرفت و هدایت آن اکنون توسط بخش Rapid Capabilities Office در نیروی هوایی آمریکا انجام میشود. وظیفه اصلی بخش یاد شده پژوهش، توسعه و پیادهسازی سیستمهای تسلیحاتی است. گفته میشود نیروی هوایی آمریکا درصدد است اواخر سال جاری میلادی این شاتل را برای پنجمین بار عازم مأموریت فضایی کند. تاریخ دقیق شروع این مأموریت و پرتاب این شاتل هنوز اعلام نشده است.
به گفته نيروي هوايي آمريكا، هدف اوليه از انجام اين عمليات مطالعه روي فناوري فضاپيماهاي قابل استفاده مجدد براي برنامههاي فضايي آينده آمريكا و بررسي قابل بازگشت بودن اين فضاپيماها به زمين بودهاست. نيروي هوايي جزئياتي بيش از اين در اختيار رسانهها قرار ندادهاست، اما شايعات بر اين اساسند كه ممكن است ارتش آمريكا درحال آزمايش سيستم رانشي EM Drive است، سيستم رانشي كه ناسا آن را مورد مطالعه قرار داده و چين درحال آزمايش آن است. همچنين اين احتمال وجود دارد كه نيروي هوايي قصد دارد از اين هواپيما به عنوان سلاحي در مدار زمين استفاده كند و يا آن را در عمليات تجسسي به كار ببندد.
با فرود فضاپیمای X-37B و اعلامیه ارتش آمریکا که گویا تأکید ویژهای بر عبارت «اتمام مأموریت» داشت، گمانهزنیها درباره این مأموریت در فضای رسانهای بالا گرفت، اگرچه این چهارمین مأموریتی بود که این فضاپیما به اتمام میرساند، اما از آنجایی که ارتش و دولت آمریکا هیچگاه به روشنی درباره این فضاپیما و مأموریتهای آن سخن نگفتهاند روز به روز ابهام و گمانهزنی حولوحوش آن بیشتر میشود.
مشخصات فنی فضاپیمای X-37B
فضاپیما-هواپیمای بدون سرنشین «بوینگ-ایکس ۳۷» را اساساً شرکت هواپیماسازی بوئینگ برای به کارگیری در ناسا، دارپا (سازمان طرحهای پژوهشی پیشرفته دفاعی DARPA)، ونیروی هوایی آمریکا ساخت؛ نخستین پرواز آزمایشی آن با موفقیت در آوریل سال ۲۰۰۶ انجام گرفت تا اینکه در ماه مارس سال ۲۰۱۰ نیروی هوایی ارتش آمریکا این پرنده بیخلبان را برای انجام نخستین مأموریت مرموز خود روانه فضا کرد. طول این فضاپیما 8.9 متر، ارتفاعش 2.9 متر و فاصله بین دو بالش 4.5 متر است. وزن آن در حالت بارگیری شده به 4990 کیلوگرم میرسد و از یک پیشرانه Aerojet AR2-3 با سوخت هیدرازین که توانایی تولید 29.3 کیلونیوتن نیرو را دارد بهره می گیرد.
انرژی برق مورد نیاز X-37B از صفحات خورشیدی گالیم-آرسنید تامین می شود. باتری های مورد استفاده در سیستم برق رسانی X-37B از نوع لیتیم-ین، ابعاد محفظه بار این فضاپیما 1.2 در 2.1 متر و سرعت گردش X-37B به دور زمین 28044 کیلومتر بر ساعت است. این فضاپیما را میتوان طرحی کوچکتر از شاتلهای فضایی آمریکا دانست که میتوان بارها از آن استفاده کرد، اما تفاوت عمده در این است که شاتلهای فضایی بیش از دو هفته نمیتوانند در فضا باشند، در حالیکه این فضاپیما بی هیچ مشکلی میتواند یک مأموریت دو ساله در فضا را انجام دهد، چرا که میتواند از انرژی خورشیدی برای شارژ مجدد خود استفاده کند و همچنین نگرانیهای مربوط به سلامت و جان فضانوردان دیگر در این فضاپیما مطرح نیست.
چهار مأموریت فضاپیمای X-37B که تاکنون انجام یافته و اطلاعات چندانی از آنها به بیرون درز نشده به قرار زیر است: ماموریت نخست در سال ۲۰۱۰ میلادی آغاز شد و تنها ۲۲۴ روز ادامه داشت، با فاصله اندکی دومین مأموریت در سال ۲۰۱۱ آغاز شد و ۴۶۸ روز ادامه به طول انجامید، سومین مأموریت در سال ۲۰۱۲ آغاز شد و پس از ۶۷۴ روز نیز به اتمام رسید، و آخرین ماموریت این هواپیما نیز در ۲۰ میسال ۲۰۱۵ میلادی آغاز شد که پس از ۷۱۸ روز زمینگردی در ۲۰ ماه آوریل ۲۰۱۷ به زمین فرود آمد. ناوگان نیروی هوایی آمریکا هماکنون دو فروند از فضاپیمای ایکس-37-بی را در اختیار دارد؛ مقامهای آمریکایی ادعا میکنند که از این فضاپیماها برای اجرای یک سری آزمایشهای نامشخص برای مدت بیش از ۷۰۰ روز در مدار زمین استفاده میشود.
واقعیت فضاپیمای مرموز آمریکا چیست؟
با اینکه نیروی هوایی آمریکا بارها در پاسخ به ذهنهای کنجکاو به این بسنده کرده که این فضاپیماییهای طولانیمدت به دور زمین صرفا به منظور آزمایش فناوریهای جدید و ساخت نمونههای پیشرفتهتری از این هواپیما انجام میشوند؛ هم چنان بسیاری از کارشناسان نظامی بر این باورند که از این فضاپیمای بدون سرنشین افزون بر آزمایش فناوریهای جدید برای اهداف دیگری نیز به کار برده میشود، اهدافی که همچنان از دید همگان مخفی است.
نظریه جاسوسی: نخستین نظریه و پربسامدترین گمان درباره این فضاپیما و مأموریتهای مرموزش این است که این فضاپیمای بدون سرنشینِ شاتل مانند ابزاری تازهای برای جاسوسی از کشورهای مختلف است که با گردش به دور زمین اطلاعات موردنیاز را جمعآوری میکند. این وسیله احتمالا یک جایگزین خوب برای ماهوارههای جاسوسی باشد، زیرا به سادگی و با سرعت میتواند در مدار مورد نظر قرار بگیرد تا با توجه به حسگرهای متفاوتی که برای هدفهای متفاوت روی آن نصب میشود، شروع به جمع آوری اطلاعات کند.
«استیون افترگود» کارشناس مسائل جاسوسی در «فدراسیون دانشمندان آمریکا» در گفتگو با «دیلیمیل» ضمن بیان اینکه به احتمال خیلی زیاد آمریکا از این هواپیمای بدونسرنشین برای آزمایش فنآوریهای استفاده میکند که قابلیتهای جاسوسی آمریکا را افزایش خواهند داد تأکید میکند که دولت آمریکا اشتهایی سیرناپذیر برای بهدستآوردن اطلاعات حساس دارد.
نظریه جنگ فضایی: برخی گمان میکنند که این فضاپیما در واقع ماهواره مرگباری است که توانایی نابودی و ضربهزدن به ماهوارههای دشمن را دارد. «استیون افترگود» مدعی است که این نظریه بیش از حد از واقعیت به دور است چرا که چنین فعالیتهایی نمیتواند مخفی انجام شود و با کوچکترین حرکت آشکار میشود.
سایت علمی بیگ بنگ / منابع بیشتر: iflscience.com
dailymail.co.uk , spaceflightnow.com , sciencealert.com
airspacemag.com , space.com , telegraph.co.uk