9 آذر 1399 11

آیا “خودآگاهی” یکی از ویژگی‌های بنیادی کیهان است؟

بیگ بنگ: دانشمندان برای سالیان متمادی در تلاش بوده‌اند تا پرده از اسرار خودآگاهی انسان بردارند. پیشتر این فرضیه مطرح بود که خودآگاهی توسط مغز ایجاد می‌شود و درک آن مستلزم بررسی نحوۀ کارکرد مغز می‌باشد. اما این فرضیه چند سوال مطرح می‌کند. فارغ از این واقعیت که دهه‌ها تحقیق و نظریه‌پردازی در موشکافی این…

17 اسفند 1396 4

به دنبال خاستگاه آگاهی– قسمت یازدهم

بیگ بنگ: اکثریت ما در دورانی از زندگی بدون اینکه خودمان بخواهیم در حالتی قرار می گیریم که نزدیک ذهن دوجایگاهی داشتن است. اما برای عده ای از ما که سیستم های دوپامینی پرکاری در مغز خود داریم و یا آنزیمی نداریم که تولیدات شیمیایی حاصل از استرس را به شکل قابل دفع در بیاورد،…

23 شهریور 1396 1

به دنبال خاستگاه آگاهی– قسمت دهم

بیگ بنگ: اگر از شما بخواهیم سرکه را چون شربتی گوارا مزه کنید، از سوزنی که به بازویتان فرو می رود لذت ببرید، به درون تاریکی خیره شوید و مردمک هایتان را در برابر نوری خیالی تنگ کنید، یا چیزی را باور کنید که معمولا به آن باور ندارید، برای شما انجام دادن این کار…

17 شهریور 1396 1

به دنبال خاستگاه آگاهی– قسمت نهم

بیگ بنگ: اکنون ما می توانیم به گذشته نگاهی بیاندازیم و برای نخستین بار تاریخ انسان را در این سیاره در ارزش های درست آن ببینیم. ما باید بکوشیم به انسان در برابر کل پس زمینه ی تکاملی اش بنگریم. پس زمینه ای که در آن تمدن های او و از جمله تمدن خود ما،…

8 شهریور 1396 7

به دنبال خاستگاه آگاهی– قسمت هشتم

بیگ بنگ: یک ضرب المثل قدیمی سومری اینگونه ترجمه شده است: «بی درنگ عمل کن، خدای خود را خرسند نما.» این برای تشکیلات سلسله مراتبی ثابت، که صداها همیشه درست و از اجزای اصلی آن سلسله مراتب بودند خوب بود، جایی که فرامین الهیِ زندگی ثابت و استوار با مناسک تغییر ناپذیر به هم بسته می شدند…

29 مرداد 1396 8

به دنبال خاستگاه آگاهی– قسمت هفتم

بیگ بنگ: اما به چه سبب چیزی چون ذهن دوجایگاهی وجود داشت؟ خدایان برای چه آمده بودند و منشا پدیده های آسمانی چه می تواند باشد؟ اگر سازمان مغز در دوران دوجایگاهی به آن سان بوده که در مقاله ی قبل به آن اشاره کردیم، فرگشت انسان زیر چه فشار توان های انتخابی بوده که…

21 مرداد 1396 2

به دنبال خاستگاه آگاهی– قسمت ششم

بیگ بنگ: اگر وجود ذهنیت دوجایگاهی را آنطور که در مقاله ی پیش گفتیم بپذیریم، باید از خود بپرسیم که در مغز انسان با ذهن دوجایگاهی چه می گذرد. ادعایی که کردیم ادعای بزرگیست؛ یک ذهینت کاملا متفاوت را در روند فرگشت انسان جا داده ایم. این ادعا یک توجیه فیزیولوژیک نیز طلب می کند….

10 مرداد 1396 7

به دنبال خاستگاه آگاهی– قسمت چهارم

بیگ بنگ: همیشه وقتی چرخ و فلک به بالاترین نقطه ی خود می رسد، لحظه ای نامطمئن و هول انگیزی را تجربه می کنیم؛ لحظه ای که احساس می کنیم از انحنای بیرونی پرتاب می شویم. هنگام بالا آمدن، رویارویمان ساختار محکم آهنی وجود دارد که به ما قوت قلب می دهد؛ اما در آن…

6 مرداد 1396 5

به دنبال خاستگاه آگاهی– قسمت سوم

بیگ بنگ: اگر بتوان پاره ای از برداشت های نادرست اساسی را درباره ی آگاهی شناسایی کرد و کنار گذاشت، باید دید چه چیز دیگری برای ما به جای مانده است؟ اگر آگاهی آن چیزی که فکر می کردیم نیست و نقش گسترده ای در فعالیت های ما ندارد، رونوشتی از تجربه نیست، برای یادگیری ضرورتی…

31 تیر 1396 4

به دنبال خاستگاه آگاهی– قسمت دوم

بیگ بنگ: در قسمت قبل کمی نقش آگاهی را در زندگی روزمره مان را بررسی کردیم. گفتیم که آگاهی نه تنها ضرورتی برای اکثر کارهای مهارتی زندگی مان ندارد، بلکه ممکن است مزاحم نیز باشد. وعده داده بودیم که این موضوع را قدری بازتر کنیم. در اینجا ابتدا کارمان را با بی اعتبار ساختن برخی…

28 تیر 1396 27

به دنبال خاستگاه آگاهی – قسمت اول

بیگ بنگ: «شگفتا که این وادی ناملموس ذهن چه جهانِ تصویرهای دیده نشده و سکوت های شنیده نشده! چه جوهرهای وصف ناپذیری هستند این خاطرات لمس نشدنی و خیالات و رویاهای آشکار نشدنی! و همۀ اینها در خلوت آدمی! نمایشی پنهانی از تک گویی بی کلام و اندرز از پیش داده شده، قصر نامرئی همه…

12 دی 1395 6

فیزیکدانان به دنبال حل معمای آگاهی

بیگ بنگ: شاید کمی عجیب به نظر برسد که فیزیکدانان به معمای آگاهی توجه نشان می دهند. لابد می پرسید چرا؟ خب، آگاهی چیزی نیست که مربوط به دانش باشد. شما نمی توانید آگاهی را لمس کنید. حتی نمی توانید آن را ببینید. و بدتر از آن نمی توانید مقدارش را اندازه بگیرید (مثلا بگویید…

19 آبان 1395 7

نظریۀ جدید در خصوص چگونگی شکل گیری آگاهی در مغز

بیگ بنگ: مسئله ای که برای قرن ها فلاسفه و برای دهه ها دانشمندان را به خود مشغول کرده این است: آگاهی چطور پدید آمده است؟ دست کم آنچه در درونمان می دانیم این است که آگاهی وجود دارد، اما مسئله این است که چطور از مجموعه ی فعل و انفعالات شیمیایی و جریان الکتریکی…