بیگ بنگ: تلسکوپ فضایی هابل معمولا چشمان تیزبینش را به صدها،‌ هزاران و میلیون‌ها سال نوری آنطرف‌تر می‌دوزد تا بتواند ابرنواخترها، سحابی‌ها، اختروش ها و … را رصد کند، اما طي چند هفته گذشته تمركز ميدان ديد خود را در همين‌ نزديكي‌ها قرار داد و تصاویر قمرهای گالیله ای سیاره مشتری را شکار کرد.

به گزارش بیگ بنگ به نقل از همشهری، هابل زنجیره‌ای از تصاویر گذر قمرهای آیو، اروپا و کالیستو را در فاصله 968 میلیون کیلومتری زمین ثبت کرده است. گردهمایی قمرهای مشتری که تنها یک یا دوبار در طول دهه رخ می‌دهد، در روز 23 ژانویه (سه بهمن) به ثبت رسید. هابل در اين روز شاهد عبور همزمان سه قمر گالیله ای از مقابل چهره بزرگ و در هم پیچیده ی مشتري بود،‌ در واقع از زاويه ديد ناظری كه روي سياره مشتري ايستاده است، گويي سه خورشيد‌گرفتگي همزمان در حال وقوع میباشد.

طي 15 سال گذشته اين دومين باري است كه چنين رويدادي در مشتری رخ مي‌ دهد و سومين رويداد مشابه نيز در سال 2032 رخ خواهد‌ داد. از اين رو هابل براي ثبت اين رويداد كم‌نظير به صورت متوالي از آن عكسبرداري كرد كه تصاوير آن  به همراه ویدئوی کوتاه زیر منتشر شده است.

دانلود ویدئو

به گفته اخترشناسان، اين تصاوير از آنجايي كه تمامي قمرهاي مشتري به خوبي شناسايي شده و مورد مطالعه قرار گرفته‌ اند، فراتر از ارزش علمي‌ شان، ارزش زيبايي‌شناسانه دارند. سياره مشتري نوعي منظومه مينياتوري خورشيدي در درون منظومه شمسی است. اين سياره بزرگترين جرم پس از خورشيد به شمار مي‌رود و مانند خورشيد حاوي مقادير زيادي هليوم و هيدروژن است، اما جرم اين گازها روي مشتري به اندازه‌ا ي نيست كه بتواند با ايجاد همگداختي هسته‌اي، به گلوله‌اي داغ شبيه به خورشيد تبديل شود.

اين سياره داراي 62 قمر است كه تعدادي از آنها درحالي از برابر سطح سياره عبور مي‌كنند كه همواره يك رخ آنها به سوي زمين است. با اين‌ همه تنها چهار قمر مشتري به خوبي قابل رصد‌ اند، قمرهاي آیو، اروپا، گانيمد و كاليستو. اين قمرها به اقمار گاليله ای شهرت دارند زيرا اين اخترشناس عصر رنسانس بود كه آنها را در سال 1610 مشاهده و كشف كرد،‌ زماني كه با چرخاندن دهانه تلسكوپش به سوي آسمان،‌ براي هميشه ديدگاه انسان را نسبت به كيهان و جهان هستي متحول‌ ساخت.

قمرهاي مشتري با سرعت‌هايي متفاوت در مدار اين سياره در حركتند و طول حركت مداري آنها از دو روز تا 17 روز متغيير است،‌ از اين رو قرار گيري سه قمر در يك سوي مشتري در كنار هم پديده‌اي بسيار كم‌ نظير است. در اين نمايش كيهاني اخير، سه قمر آیو، اروپا و كاليستو در كنار يكديگر قرار گرفته‌اند، اما گانيمد نسبت به آنها فاصله زيادي داشته و در آن سوي سياره قرار گرفته‌است. قمر اروپا در ميان ديگر قمرهاي مشتري بيشتر مورد توجه قرار دارد زيرا اخترشناسان معتقدند امكان وجود حيات و آب مايع در زير لايه‌هاي يخي اين قمر وجود دارد.

سایت علمی بیگ بنگ / منابع: CNN , NASA